Skip to content 
Czym jest antykoncepcja hormonalna?
Antykoncepcja hormonalna to nic innego, jak zestaw preparatów medycznych zawierających hormony, które stosowane są przy zapobieganiu ciąży. Środki zawierają syntetyczne hormony, które zwiększają skuteczność antykoncepcji hormonalnej oraz jednocześnie uniemożliwiają zapłodnienie uwolnionej komórki jajowej. Jeżeli jednak dojdzie do jej uwolnienia i zagnieżdżenia się zarodka, to preparaty tego typu nie wpłyną negatywnie na rozwój zapłodnionej komórki jajowej. Najpopularniejszą metodą antykoncepcji hormonalnej pozostają tabletki doustne.
Tabletki antykoncepcyjne i ich rodzaje
Tabletki antykoncepcyjne dzieli się na dwa podstawowe rodzaje. Podziału dokonano na podstawie tego, czy preparat zawiera tylko jeden składnik aktywny, czy dwa składniki aktywne. Dzięki temu wyróżnia się:
- tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe;
- tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe.
Te pierwsze zawierają gestageny i etynyloestardiol. Nazywa się je preparatami złożonymi. Tabletki jednoskładnikowe to tzw. minipigułki, w których składzie znajduje się jeden syntetyczny hormon – progestagen. Docelowo oba rodzaje tabletek prowadzą do zahamowania owulacji oraz zapobieganiu niechcianej ciąży.
Inne metody antykoncepcji hormonalnej
W ramach antykoncepcji hormonalnej stosuje się kilka metod. Ostateczną metodę antykoncepcji dostosowuje się do potrzeb pacjentki oraz jej preferencji. Ustalane to jest indywidualnie z lekarzem ginekologiem. Dostępne formy antykoncepcji hormonalnej to:
- tabletki antykoncepcyjne;
- plastry antykoncepcyjne;
- zastrzyki antykoncepcyjne;
- implant antykoncepcyjny;
- krążek dopochwowy;
- wkładka domaciczna.
Stosowanie plastrów antykoncepcyjnych powoduje takie samo działanie, jak przyjmowanie antykoncepcji w postaci tabletek dwuskładnikowych.
Na czym polega działanie tabletek antykoncepcyjnych?
Sposób działania większości tabletek antykoncepcyjnych jest bardzo podobny. Po przyjęciu tabletki następuje zahamowanie owulacji. Preparat uwalnia hormony zawarte w swoim składzie, a brak owulacji uniemożliwia zapłodnienie. Dodatkowo tabletki antykoncepcyjne wpływają na zmiany w gęstości śluzu szyjki macicy, dzięki czemu plemniki mają większą trudność z przedostaniem się przez śluz. To również wpływa na zmniejszenie ryzyka niechcianej ciąży.
Przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych
Przyjmowanie środków antykoncepcyjnych zawsze powinno być bezpośrednio skonsultowane z ginekologiem prowadzącym. Ten na podstawie badań medycznych i indywidualnych predyspozycji organizmu pacjentki podejmuje decyzję o przepisaniu preparatu. Następnie kobieta powinna stosować się do wytycznych lekarza oraz informacji zawartych na ulotce dołączonej do opakowania. Poszczególne zestawy tabletek posiadają w opakowaniu dodatkowe tabletki placebo, dzięki czemu zwiększona jest wygoda stosowania środka. Tabletki placebo nie posiadają hormonów i bierze się je w przerwie pomiędzy cyklami. Wtedy również najczęściej występuje krwawienie z odstawienia. Tabletki antykoncepcyjne powinno się przyjmować codziennie o podobnej porze i popijać niewielką ilością wody. Ogromne znaczenie dla skuteczności terapii ma zachowanie podobnych odstępów czasowych pomiędzy kolejnymi przyjmowanymi tabletkami.
Kiedy nie stosować antykoncepcji hormonalnej?
Decyzję o stosowaniu antykoncepcji hormonalnej każdorazowo podejmuje lekarz prowadzący. Istnieją określone przeciwwskazania ku temu, by przyjmować tabletki z syntetycznymi hormonami. Zaliczane są do nich:
- okres laktacji i karmienie piersią;
- nadciśnienie tętnicze;
- zaburzenia sercowo-naczyniowe;
- zaburzenia czynności wątroby;
- żółtaczka;
- podwyższony poziom bilirubiny;
- choroby zapalne i zwyrodnieniowe naczyń;
- zakrzepica;
- ciąża;
- nowotwory (np. rak piersi);
- długotrwałe unieruchomienie i planowana operacja.
Zaburzenia metaboliczne dotyczące wątroby, czy też niewydolność nerek wpływają bezpośrednio na znaczne obniżenie odporności organizmu pacjentki. Jeżeli stan choroby jest zaawansowany to wówczas nie rekomenduje się stosowania antykoncepcji hormonalnej w formie tabletek, ani innych metod antykoncepcji hormonalnej. W niektórych przypadkach może to powodować występowanie poważnych powikłań.
Potencjalne działania niepożądane tabletek
Przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych może wiązać się z ryzykiem występowania działań niepożądanych. Ich skala oraz zakres w dużej mierze zależą od indywidualnych predyspozycji pacjentki. Do potencjalnych skutków ubocznych zalicza się:
- zaburzenia metaboliczne;
- zaburzenia samopoczucia (w tym: płaczliwość, wymioty, nudności, nerwowość, obniżone libido);
- endometrium;
- nowotwory piersi;
- zaburzenia miesiączkowania;
- zakrzepicę;
- powikłania sercowo-naczyniowe;
- chorobę niedokrwienną serca;
- nadciśnienie;
- bolesność piersi;
- bóle głowy;
- zmiany nastroju;
- bóle mięśni.
Wpływ antykoncepcji na układ odpornościowy pacjentki
Docelowo stosowanie antykoncepcji hormonalnej różnego typu nie prowadzi do obniżonej odporności organizm kobiety. Układ immunologiczny powinien działać bez zarzutu. Wyjątek stanowi to, że metoda antykoncepcji oparta na tabletkach zwiększa podatność organizmu na występowanie chorób intymnych.
Jednocześnie pacjentka nie powinna obawiać się o funkcjonowanie układu immunologicznego podczas terapii hormonalnej. Ta przygotowana jest w taki sposób, aby nie wpływała negatywnie na działanie układu odpornościowego.
Zwiększona częstotliwość infekcji intymnych
Podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej może dojść do sytuacji, w której pacjentka będzie borykała się z powracającymi infekcjami intymnymi, w tym przede wszystkim grzybicą sromu lub pochwy. Wszystko dlatego, że doustne tabletki antykoncepcyjne zwiększają ryzyko zachorowania na kandydozę miejsc intymnych. Pod tym względem działają podobnie do antybiotyków.
Dzieje się tak dlatego, że podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych posiadających zwiększoną dawkę estradiolu, dochodzi do zmniejszenia liczby pałeczek kwasu mlekowego w pochwie. Docelowo to one odpowiadają za utrzymanie odpowiedniego pH w pochwie i zapobiegają przed infekcjami. Pod tym względem stosowanie antykoncepcji hormonalnej może powodować spadek odporności organizmu na zachorowania grzybicze i zwiększyć częstotliwość kandydozy. Charakterystyczne objawy dla grzybicy miejsc intymnych to m.in.: ból podczas oddawania moczu, stosunku seksualnego, pieczenie, upławy i świąd. Ponadto mogą pojawiać się także pęknięcia i mikroowrzodzenia śluzówki pochwy, rumień, czy też obrzęk sromu.
Czy osoby z obniżoną odpornością mogą stosować doustne środki antykoncepcyjne?
Jak najbardziej tak. Obniżona odporność nie jest przeciwwskazaniem do przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych. Osoby posiadające obniżoną odporność mogą bez obaw zażywać antykoncepcję doustną. Jednocześnie warto wzmocnić odporność. W tym celu rekomenduje się suplementy diety, zwiększenie aktywności fizycznej, a także realizowanie innych zaleceń lekarza. Niedobory odporności wymagają odpowiedniego przygotowania organizmu pacjenta, a także leczenia. Jeżeli jesteś podatna na częste zachorowania, np. grzybicze lub infekcje górnych dróg oddechowych i uważasz, że Twój układ odpornościowy nie działa na pełnych obrotach, to powinnaś niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Wyjątek stanowi poważne obniżenie odporności, gry organizm kobiety zmaga się z groźnymi chorobami metabolicznymi, w tym ostrą niewydolnością nerek, czy zaburzeniami wątroby. Przeciwwskazaniem do stosowania terapii są również nowotwory, które także sieją spustoszenie w układzie immunologicznym pacjentki.
Antykoncepcja hormonalna nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową
Należy pamiętać o tym, że stosowanie antykoncepcji hormonalnej nie jest wystarczającym zabezpieczeniem przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, w tym zakażeniami wirusem HIV. Zadaniem tych środków jest zapobieganie niechcianej ciąży, jednak nie mają wpływu na ryzyko zachorowania na choroby weneryczne. W celu zwiększenia bezpieczeństwa pacjentki rekomenduje się stosowanie dodatkowej formy antykoncepcji mechanicznej w postaci prezerwatyw.
Co obniża skuteczność antykoncepcji hormonalnej?
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) jest co do tego zgodna. Prawidłowo stosowana antykoncepcja hormonalna w postaci tabletek wykazuje wysoką skuteczność działania. Istnieją jednak określone czynniki, które mogą zmniejszyć jej skuteczność. Wśród nich zaliczane są:
- pominięcie tabletki hormonalnej (pominięcie tabletki placebo nie wpływa na skuteczność antykoncepcji);
- nieregularne zażywanie preparatu (zmiana godziny dzień po dniu);
- niewłaściwa dieta uboga w składniki odżywcze;
- palenie papierosów;
- stosowanie wybranych leków;
- biegunka lub wymioty;
- wybrane zioła i suplementy diety;
- zbyt duża dawka witaminy C;
- picie soku grejpfrutowego na kilka godzin przed lub po zażyciu tabletki.
Przyjmowanie leków a antykoncepcja hormonalna
Bezpośredni wpływ na mechanizm działania i skuteczność antykoncepcji hormonalnej mają przyjmowane równolegle środki farmakologiczne. W związku z tym ich przyjmowanie powinno być zawsze skonsultowane z lekarzem. Wysoka skuteczność terapii doustnej jest obniżana przez antybiotyki oraz leki:
- przeciwgruźlicze;
- przeciwpadaczkowe;
- antydepresyjne;
- przeciwgrzybicze;
- przeczyszczające;
- przeciwwirusowe.
Szczególną uwagę należy zwrócić na paracetamol. Przyjęcie dziennej dawki większej niż 3 g może znacznie obniżyć skuteczność tabletek antykoncepcyjnych.
Czy po terapii znów mogę mieć dzieci?
Jak najbardziej tak. Po zakończonej terapii powrót płodności następuje stosunkowo szybko. Tak naprawdę dzieje się to już po zażyciu ostatniej tabletki z opakowania. Ze względu na to, że środki antykoncepcyjne wprowadzają zmiany w naszym organizmie, to pierwsze cykle mogą być bez owulacji. Ostatecznie nie powinnaś obawiać się tego, że po zakończeniu terapii nie będziesz mogła mieć dzieci.
Antykoncepcja awaryjna – czym jest i kiedy ją stosować?
Szczególnym przykładem antykoncepcji jest tzw. tabletka “dzień po”. To antykoncepcja awaryjna i tylko w takich sytuacjach powinna być przyjmowana. Jej działanie polega na zapobiegnięciu ciąży po odbyciu stosunku bez zabezpieczenia lub wtedy, gdy inna zastosowana metoda zawiodła. Ten ostatni przypadek dotyczy m.in. zsunięcia się prezerwatywy, przerwania jej ciągłości, czy też pominięcia tabletki antykoncepcyjnej. Jak sama nazwa wskazuje, antykoncepcja awaryjna powinna być stosowana tylko w wyjątkowych przypadkach. Częste jej stosowanie może prowadzić do zmian hormonalnych u kobiety, która może mieć m.in. utrudniony powrót do płodności.
O skuteczności tabletki “dzień po” decyduje m.in. czas, który minął od odbycia stosunku płciowego do przyjęcia pigułki. Dostępne w Polsce preparaty należy przyjmować maksymalnie na 48 lub 72 godziny po. W polskich aptekach można kupić na receptę dwa środki awaryjne: Escapelle i EllaOne. Jeżeli przypuszczasz, że stosowana przez Ciebie forma zabezpieczenia zawiodła, to możesz skorzystać z usługi tabletka “dzień po” na portalu https://nachorobe.pl/. Wystarczy, że wypełnisz formularz, opłacisz go, a w odpowiedzi, jak najszybciej otrzymasz e-receptę na zakup antykoncepcji awaryjnej w dowolnie wybranej aptece. Doskonale wiemy, jak ważny jest czas przyjęcia pigułki, dlatego nasi specjaliści wystawiają e-recepty stosunkowo szybko.
Recepta online na środki antykoncepcyjne
W celu kontynuacji antykoncepcji hormonalnej nie musisz udawać się do stacjonarnej poradni medycznej. Zamiast tego skorzystaj z profesjonalnej usługi recepty online na portalu https://nachorobe.pl/. To niezwykle wygodne rozwiązanie. Wystarczy wypełnic formularz medyczny, wskazać przyjmowany preparat, a także opłacić konsultację. W odpowiedzi na to nasz specjalista zapozna się z Twoim przypadkiem oraz historią medyczną. Jeżeli zajdą ku temu określone wskazania, to zostanie wystawiona e-recepta na zakup środka antykoncepcyjnego. W przypadku kontynuacji terapii to tak naprawdę formalność, o ile wcześniej przyjmowane preparaty nie wywoływały niepokojących skutków ubocznych.
Wygoda usługi polega na tym, że otrzymasz e-receptę bez wychodzenia z domu. To dobre rozwiązanie dla osób, które mieszkają w większej odległości od stacjonarnej przychodni lub mają problem z poruszaniem się. Usługę docenią również osoby, które chcą zaoszczędzić cenny czas i postawić na wygodę.
E-recepta do realizacji w dowolnej aptece
E-receptę na zakup tabletek antykoncepcyjnych z powodzeniem zrealizujesz w dowolnie wybranej aptece. Wystarczy podać w niej kod dokumentu oraz swój numer PESEL. Leki w Twoim imieniu mogą kupić również bliskie Ci osoby. Zapraszamy do skorzystania z naszej oferty i zapewnienia sobie dostępu do preparatów, dzięki którym możliwe będzie kontynuowanie terapii w ramach antykoncepcji hormonalnej.
Jeżeli przyjmowane leki powodują niepokojące objawy, to niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem. Informacje zawarte w tym artykule mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zachęcamy do skorzystania z usług https://nachorobe.pl/.
