Czym jest ból?
Zgodnie z prostą definicją, ból to nieprzyjemne doznanie, które spowodowane jest chorobą lub urazem. Może mieć charakter zmysłowy lub emocjonalny. Zazwyczaj ból wiąże się z nieprzyjemnymi odczuciami fizycznymi, dyskomfortem i cierpieniem pacjenta. W celu złagodzenia dolegliwości stosuje się różnego rodzaju leki przeciwbólowe. Terapia bólu powinna być jednak dopasowana do jego rodzaju, stopnia nasilenia, a także indywidualnych predyspozycji pacjenta i jego sytuacji zdrowotnej.
Ból to dolegliwość, która spotyka każdego z nas. Dość często możemy borykać się z takimi objawami, jak ból kręgosłupa, głowy, mięśni, gardła, czy też zęba. Przyczyna bólu może być różna, dlatego warto postawić na konsultację lekarską. Na jej podstawie możliwe będzie zastosowanie skutecznego leczenia.
Czy ból może być pomocny?
Istnieją określone sytuacje, w których ból staje się sprzymierzeńcem człowieka. Może on m.in. ostrzegać o chorobie, która rozwija się w organizmie. Dotyczy to takich schorzeń jak: kolka wątrobowa, zawał, czy zapalenie wyrostka. Ból pojawia się również wtedy, gdy zbliżymy rękę do ognia. Wówczas ostrzega nas przed poparzeniem. Pod tym względem, może być cennym wsparciem, jednak nie zawsze tak jest.
Jak działa mechanizm odczuwania bólu?
Warto zastanowić się nad tym, jak działa tzw. mechanizm odczuwania bólu. Najczęściej występuje ból receptorowy. Pojawia sie wtedy, gdy receptory bólowe podlegają podrażnieniom (np. na skutek urazu, czy stanu zapalnego). Następnie impuls nerwowy przesyłany jest przez nerwy przewodzące do kory mózgowej i rdzenia kręgowego. Na skutek tego odczuwa się ból. W całym mechanizmie udział mają różnego rodzaju substancje, w tym m.in. prostaglandyny. Organizm produkuje je w miejscu bólu, przez co obniża się próg pobudliwości receptorów i następuje zwiększenie bólu.
Za zaledwie 1% zespołów bólowych odpowiada ból neuropatyczny. Powstaje on wtedy, gdy uszkodzeniu ulega układ nerwowy. Charakterystycznym objawem bólu neuropatycznego jest palenie lub pieczenie. Powstaje m.in. na skutek: amputacji kończyn, neuropatii cukrzycowej, bólów korzonkowych, czy neuralgii popółpaściowej.
Rodzaje bólu
Klasyfikacja medyczna wyróżnia dwa podstawowe rodzaje bólu. To ból ostry oraz ból przewlekły, zwany także chronicznym. Poniżej podstawowe różnice pomiędzy nimi.
Ból ostry
Ostry ból ma charakter silny i zazwyczaj krótkotrwały. Wywoływany jest przez chorobę lub uraz. Pojawienie się go sprawia, że lekarz może poddać analizie współistniejące objawy, a także zastosować skuteczne leczenie bólu. Zazwyczaj pacjent poszukuje wsparcia u konkretnego lekarza o danej specjalizacji. Jeżeli borykamy się z bólem ucha, to idziemy do laryngologa, jeżeli z bólem zęba, to odwiedzamy dentystę. Ostry ból ustępuje wtedy, gdy choroba ustąpi lub rana się zagoi. W leczeniu bólu ostrego rekomenduje się zastosowanie odpowiednio dobranych leków przeciwbólowych. Pod uwagę bierze się charakterystykę i natężenie bólu.
Ból przewlekły
Większym powodem do niepokoju jest ból przewlekły. Jako taki klasyfikowany jest wtedy, gdy utrzymuje sie przez minimum trzy miesiące. Ból taki może być następstwem poważnych dolegliwości zdrowotnych. Pojawia się m.in. przy: chorobie nowotworowej, reumatycznej, migrenie, zmianom zwyrodnieniowym stawów, czy neuralgiom. Co ciekawe, ból taki zazwyczaj nie utrzymuje się przez całą dobę. Charakterystyczne są ataki bólowe, które trwają po kilka godzin dziennie. Zdarza się, że ból chroniczny występuje zaledwie kilka razy w tygodniu lub miesiącu. Ma negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie pacjenta, ponieważ zaburza jego życie.
Drabina analgetyczna
WHO opracowało schemat leczenia lekami przeciwbólowymi. To tzw. drabina analgetyczna, która wyróżnia trzy podstawowe stopnie nasilenia bólu. Od osiągniętego stopnia zależy to, jakie medykamenty będą podane pacjentowi.
Stopień I
To ból o stosunkowo lekkim nasileniu, z którym dobrze poradzą sobie podstawowe leki wspomagające. Stosuje się tu m.in. leki nieopioidowe (paracetamol, NLPZ).
Stopień II
Ból przybiera natężenie umiarkowane. W walce z nim stosuje się słabsze leki opioidowe, w tym m.in.: dihydrokodeinę, tramadol i etylomorfina.
Stopień III
Ból o dużym nasileniu, który uniemożliwia normalne funkcjonowanie pacjenta. Tu stosuje się mocne leki takie jak: fentanyl, morfina, oksykodon, buprenorfina, czy metadon. Ponadto włącza się dodatkowe formy leczenia, w zależności od potrzeb pacjenta i skuteczności dotychczasowej terapii.
Czy istnieje coś takiego jak odporność na ból?
Często możemy spotkać się ze stwierdzeniem, że dana osoba charakteryzuje sie zwiększoną odpornością na ból. Warto zastanowić się nad tym, czy coś takiego istnieje. Okazuje się, że próg odczuwania bólu może być różny u każdego pacjenta. Wszystko dlatego, że ból jest złożonym zjawiskiem, gdzie pod uwagę bierze się bodźce czuciowe i emocjonalne. W związku z tym każdy z nas może mieć inną tolerancję, wrażliwość i próg bólu. Ponadto wpływ na zwiększenie dolegliwości bólowych ma stres. Wpływ na odczuwanie bólu mają również hormony i skala ich wydzielania w określonych porach dnia. To sprawia, że mamy różną odporność na ból, która stymulowana jest dodatkowymi bodźcami.
Jak dobrać leki przeciwbólowe?
Kluczowe znaczenie w terapii leczenia bólu ma odpowiednia analiza przypadku pacjenta. W tym celu przeprowadza się badania diagnostyczne. Na ich podstawie można zlokalizować ból, określić jego natężenie, a także zastosować medykamenty. Jeżeli farmakoterapia nie będzie wystarczająca, to w walce z bólem stosuje się inne metody leczenia.
Leczenie bólu ostrego lub o lekkim nasileniu
W przypadku krótkotrwałego bólu ostrego lub dolegliwości o lekkim nasileniu, stosuje się przede wszystkim leczenie farmakologiczne. Rekomenduje się zaczekanie z przyjęciem preparatów medycznych, chyba że ból uniemożliwia normalne funkcjonowanie pacjentów. Są one dostępne w każdej aptece bez recepty. Najczęściej stosuje się takie preparaty jak:
- paracetamol;
- ibuprofen;
- ketoprofen;
- aspiryna / kwas acetylosalicylowy;
- naproksen;
- diklofenac.
Ponadto w przypadku bólu kręgosłupa, czy urazów, rekomenduje się skorzystanie z rehabilitacji. Wśród stosowanych metod leczenia znajdują się m.in.: krioterapia, akupunktura, laseroterapia, ultradźwięki, gimnastyka i masaż. Każdorazowo powinny być jednak skonsultowane z lekarzem. Dotyczy to również przyjmowanych medykamentów. Każdy z leków ma przeciwwskazania do jego stosowania. Obowiązkiem pacjenta jest zapoznanie się z nimi przed rozpoczęciem terapii.
Leczenie bólu przewlekłego
Terapia bólu przewlekłego wymaga odpowiedniej wiedzy i przygotowania. Zazwyczaj stanowi połączenie farmakoterapii oraz zabiegów. Do nich zaliczane są: blokady, temolezja oraz neuroliza. Ponadto przy bólu przewlekłym konieczne może być zastosowanie takich rozwiązań medycznych jak: leczenie toksyną botulinową, czy też neuromodulacja. Stosuje się również leczenie alternatywne, w tym masaże, PENS, TENS, krioterapię miejscową, czy akupunkturę.
Leczenie bólu przy chorobie nowotworowej
Chory na nowotwór odczuwa poważne dolegliwości bólowe. W zależności od jego sytuacji i stopnia zaawansowania choroby, leczenie bólu może przybierać inny charakter. Podstawą są oczywiście medykamenty. Do tego stosuje się niefarmakologiczne sposoby. Zaliczane są do nich m.in.: przezskórna stymulacja nerwów obwodowych, homeopatia, czy psychologiczne metody walki z bólem. Niezwykle ważne jest także suplementowanie witaminowe oraz stosowanie odpowiednio dobranej diety. W ten sposób można złagodzić dolegliwości bólowe.
Czym są blokady przeciwbólowe?
W walce z bólem stosuje się tzw. blokady prognostyczne, terapeutyczne lub diagnostyczne. To znieczulenie nerwów obwodowych, które uzyskuje sie poprzez podanie preparatu miejscowo znieczulającego w bezpośrednie pobliże splotów nerwowych, pni i nerwów. Dzięki temu można zredukować odczyn zapalny, a także usunąć przykurcze mięśni, czy skurcze pourazowe. Decyzję o słuszności zastosowania blokady zawsze podejmuje lekarz prowadzący. Pod uwagę bierze nie tylko wskazania, ale także indywidualne predyspozycje chorego.
Niemedyczne sposoby walki z bólem
Od setek lat praktykowane są również niemedyczne i naturalne sposoby walki z bólem o różnym nasileniu i podłożu. Okazuje się, że w określonych przypadkach lek nie będzie potrzebny. Wystarczy zastosowanie produktów naturalnych, a także odpowiednich zabiegów. Podstawowe naturalne metody walki z dolegliwościami bólowymi to:
- akupunktura;
- akupresura;
- elektroterapia;
- kinezyterapia;
- termoterapia;
- krioterapia;
- masaże;
- terapia manualna.
Ponadto rekomenduje się leczenie ziołami, które wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe. To m.in. kąpiele w ziołach, czy soli fizjologicznej. Pamiętaj jednak o tym, że nawet w przypadku naturalnych metod leczenia bólu konieczne jest skonsultowanie swojej sytuacji z lekarzem. W przeciwnym razie u osób chorych mogą pojawiać się dodatkowe dolegliwości.
Do czego może doprowadzić nieleczony ból?
Nieleczony lub niewłaściwie leczony i długo utrzymujący się ból może mieć poważne konsekwencje. Dzieli się je na fizyczne, psychiczne i społeczne.
Fizyczne konsekwencje silnego i długotrwałego bólu
Zaliczane są do nich:
- zaparcia;
- wymioty;
- nudności;
- zaburzenia snu;
- ograniczenie aktywności fizycznej.
Psychiczne konsekwencje silnego i długotrwałego bólu
Ból może powodować choroby psychiczne. Do podstawowych konsekwencji psychicznych długotrwałego odczuwania dolegliwości bólowych należą:
- rozdrażnienie;
- agresja;
- gniew;
- strach;
- lęk;
- depresja i inne choroby psychiczne.
Społeczne konsekwencje silnego i długotrwałego bólu
Osoby borykające się z bólem długotrwałym mają również problemy natury społecznej. Obserwuje się u nich:
- wycofywanie się z życia rodzinnego, zawodowego i społecznego;
- ograniczenie codziennych aktywności.
Odpowiedzialne zażywanie leków przeciwbólowych
Wiele leków przeciwbólowych dostępnych jest bez recepty. W Polsce znajdziemy je zarówno w aptece, jak i w sklepach spożywczych i innych. Dostępność leków sprawia, że istnieje realne zagrożenie przedawkowania. Zbyt często przyjmowane leki przeciwbólowe mogą powodować nadwrażliwość i inne problemy. Przyjmowanie jakichkolwiek leków powinno odbywać się na podstawie konsultacji lekarskiej. Wszystko dlatego, że każdy środek farmakologiczny może powodować działania niepożądane i wpływać na zdrowie i życie ludzkie. Przed przyjęciem leku zapoznaj się z jego składem i wskazaniami do zastosowania. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą. Łagodne dolegliwości bólowe z powodzeniem zwalczy organizm ludzki i nie ma potrzeby aplikowania medykamentów.
Recepta online w przypadku bólu
Na portalu medycznym https://nachorobe.pl/ możesz skorzystać z usługi recepty online w przypadku bólu o różnym podłożu. Walka z bólem przewlekłym, czy też spowodowanym chorobą nowotworową wymaga regularnego przyjmowania środków przeciwbólowych na receptę. Nasza usługa recepta online polega na odbyciu zdalnej konsultacji medycznej. Wystarczy wypełnić formularz, wskazać dotychczas przyjmowany preparat oraz swoją sytuację zdrowotną. Kolejnym krokiem jest opłacenie recepty online. Nasz specjalista zapozna się z Twoim zgłoszeniem. Jeżeli będzie to uzasadnione, to zostanie wystawiona e-recepta na zakup leków przeciwbólowych.
E-receptę z powodzeniem zrealizujesz w dowolnie wybranej aptece. Mogą to zrobić za Ciebie bliscy. Dzięki temu zaoszczędzisz czas i skuteczniej będziesz walczyć z bólem. To niezwykle ważne w przypadku osób, które mieszkają w znacznej odległości od przychodni, a ból utrudnia im codzienne funkcjonowanie. Recepta online sprawia, że dostęp do leków otrzymasz szybko i sprawnie. Zespół https://nachorobe.pl/ zawsze na pierwszym miejscu stawia dobro i bezpieczeństwo pacjentów. Zapraszamy do skorzystania z naszych usług.