Półpasiec, objawy, przyczyny, leczenie

Czym dokładnie jest półpasiec?

Jest on ostrą chorobą zakaźną, której występowanie zawdzięczamy wirusowi ospy wietrznej. Półpasiec pojawia się tylko u pacjentów, którzy w przeszłości chorowali na ospę. Jest to związane z tym, że ten sam wirus w kolejnych kontaktach z organizmem powoduje właśnie półpaśca. Obecnie na półpaśca chorują przede wszystkim osoby dorosłe i starsze. Każda infekcja wymaga profesjonalnej porady medycznej i wdrożenia leczenia farmakologicznego. Jako wirusowa choroba zakaźna półpasiec szybko się rozprzestrzenia i trudno się przed nim zabezpieczyć.

Wirus półpaśca jest stale obecny w organizmie chorego

Pod względem medycznym warto zwrócić uwagę na to, że wirus półpaśca jest obecny w organizmie chorego do końca życia po tym, jak zostanie zainfekowany pierwszy raz. Jest to związane z tym, że po wyleczeniu objawów, patogen przechodzi w stan uśpionych komórek nerwowych. Gdy odporność organizmu spada na skutek dolegliwości zdrowotnych lub innych powodów, to automatycznie półpasiec może ponownie się uaktywnić. Ze względu na to, raz zainfekowane osoby są zagrożone nawrotami choroby do końca swojego życia.

Jak dochodzi do zakażenia?

Najczęstszą przyczyną zakażeń jest bezpośredni kontakt pacjenta z pęcherzami skórnymi osoby chorej. Dotyczy to chorych na ospę wietrzną i półpaśca. W związku z tym należy unikać kontaktu z takimi osobami i tym samym zmniejszyć ryzyko zarażenia. Gdy choroba przejdzie do stanu, w którym pojawiają się strupy, to chory przestaje roznosić zakażenie.

Podstawowe rodzaje półpaśca

Obecnie w medycynie wyróżnia się kilka podstawowych rodzajów półpaśca. Wskazują one na to, gdzie pojawia się infekcja. Poniżej przedstawiamy podstawowe z nich.

Półpasiec oczny

Mówimy o nim wtedy, gdy wirus atakuje gałązki nerwu trójdzielnego. Konsekwencją tego jest charakterystyczny ból oka i jego okolicy. Dodatkowo w tym miejscu pojawiają się owrzodzenia i wysypka. Silne infekcje tego typu mogą prowadzić do poważnych powikłań, w tym nawet do trwałego uszkodzenia wzroku lub ślepoty. Obecnie półpasiec oczny diagnozowany jest u około 10-25% pacjentów zarażonych wirusem VZV.

Półpasiec uszny

Drugim często diagnozowanym rodzajem jest półpasiec uszny. Jak sama nazwa wskazuje, zmiany skórne pojawiają się w obrębie uszu. Obejmują m.in. przewód słuchowy zewnętrzny, małżowinę uszną i błonę bębenkową. W przebiegu choroby pojawia się silny ból ucha. Towarzyszą mu zaburzenia słuchu, w tym m.in. szumy uszne. Jest to związane z tym, że wirus półpaśca infekuje nerw przedsionkowo-ślimakowy. To spore zagrożenie, ponieważ odpowiada on nie tylko za słuch, ale również za równowagę człowieka. Dodatkowo wirus może zająć nerw twarzowy. Wówczas dodatkowe objawy to m.in.: porażenia mięśni mimicznych twarzy, niedowłady i zaburzone funkcje czuciowe. W skrajnym przypadku może wystąpić porażenie nerwu twarzowego.

Półpasiec rozsiany

Trzecim rodzajem jest półpasiec rozsiany. Już nazwa wskazuje na to, że w tym przypadku wysypka występuje w kilku miejscach. To sprawia, że w diagnostyce chorobę trudno odróżnić od ospy wietrznej. Daje takie same objawy. Ten rodzaj schorzenia dotyczy przede wszystkim osób z mocno osłabioną odpornością, np. po długotrwałej antybiotykoterapii.

Ciężkie postacie półpaśca

Zdecydowanie rzadziej diagnozowane są takie rodzaje choroby jak: półpasiec krwotoczny i półpasiec zgorzelinowy. To ciężkie postacie choroby, które stanowią duże zagrożenie dla pacjenta. Półpasiec krwotoczny objawia się przede wszystkim wylewami do skóry. Przy półpaścu zgorzelinowym powstają zmiany skórne, które następnie się rozpadają. Konsekwencją tego są owrzodzenia oraz trwałe blizny i zaburzenia pigmentacyjne, które negatywnie wpływają na estetykę skóry.

Objawy półpaśca

Przebieg choroby można podzielić na kilka następujących po sobie etapów. Pierwsze objawy choroby to m.in.: uczucie mrowienia, świąd skóry, dolegliwości bólowe, uczucie drętwienia itp. Pacjenci skarżą się na ogólne złe samopoczucie oraz ból głowy. W niektórych przypadkach dodatkowym objawem jest podwyższona temperatura ciała.

Po kilku dniach od początku infekcji pojawia się kolejny charakterystyczny objaw półpaśca. To swędząca wysypka, która wygląda tak samo jak ospowa. Na skórze chorego pojawiają się m.in.: grudki, plamki, krosty i pęcherze wypełnione surowicą. Te ostatnie pozostawiają po sobie owrzodzenia, bolesne nadżerki i nieestetyczne strupy. Gdy one odpadną, to w miejscu występowania wysypki pojawiają się płytkie blizny lub przebarwienia skórne. Na tym etapie choroby mogą pojawiać się też rozbicie, osłabienie mięśni, nadwrażliwość na światło i gorączka.

Może dojść do sytuacji, w której dojdzie do zakażenia wewnątrz pęcherzy. Wówczas utrzymuje się przewlekły ból i zaczerwienienie. Aby zapobiec powstaniu trwałych blizn, należy niezwłocznie skontaktować się z dermatologiem i wdrożyć odpowiednie leczenie.

Gdzie najczęściej widoczne są objawy półpaśca?

Zdecydowanie najczęściej wysypka pojawia się na tułowiu, głowie lub twarzy pacjenta. Jeżeli wirus VZV zainfekuje nerwy od odcinka piersiowego kręgosłupa, to wysypka jest na tułowiu. Na głowie i twarzy pojawia się wtedy, gdy wirus przedostanie się do nerwów czaszkowych. Sporadycznie zmiany skórne mogą obejmować kończyny pacjenta.

Co powoduje półpaśca?

Jak już wcześniej wspomniano, za występowanie półpaśca odpowiada ten sam wirus, co w przypadku ospy wietrznej. Wszystko dlatego, że po wyleczeniu ospy wietrznej wirus pozostaje w organizmie w postaci uśpionej. Do zakażenia najczęściej dochodzi wtedy, gdy wyraźnie spada odporność organizmu. Oczywiście nie jest to jedyny czynnik wywołujący chorobę.

Duże niedobory odporności mogą powodować takie czynniki jak:

• choroby nowotworowe;
• radioterapia;
• chemioterapia;
• długotrwała antybiotykoterapia;
• przyjmowanie leków immunosupresyjnych (przeciw odrzuceniu przeszczepu);
• długotrwałe stosowanie syntetycznych steroidów nadnerczowych.

Kto znajduje się w grupie podwyższonego ryzyka?

Współczesne badania pozwalają na wyszczególnienie osób, które należą od grupy podwyższonego ryzyka wystąpienia półpaśca. Znajdują się w niej m.in.:

• noworodki;
• osoby powyżej 50. roku życia;
• osoby z chorobami współtowarzyszącymi;
• osoby z poważnymi niedoborami odporności;
• osoby narażone na silny i długotrwały stres.

W takich sytuacjach warto zachować dodatkowe środki zapobiegawcze i dbać o wzmocnienie układu odpornościowego.

Półpasiec i zagrożenie dla kobiet w ciąży

Na szczęście relatywnie rzadko odnotowuje się zarażenia półpaścem u kobiet w ciąży. Gdy już do nich dojdzie, to choroba nie ma negatywnego wpływu na płód i nie dochodzi do jego uszkodzenia. Ponadto nie odnotowuje się infekcji wewnątrzmacicznych. U kobiet ciężarnych wdraża się podstawowe leczenie przeciwwirusowe, jednak pacjentka powinna pozostawać pod kontrolą lekarską. Wszystko dlatego, że jakakolwiek farmakoterapia może powodować powikłania, których warto uniknąć.

Jak wygląda rozpoznanie choroby?

Podstawą diagnostyki przy półpaścu jest wizualne sprawdzenie zmian skórnych u pacjenta. Ponadto niezbędny jest dokładny wywiad lekarski w celu stwierdzenia, czy wcześniej pojawiła się ospa wietrzna. Jeżeli powyższe działania nie wystarczą do postawienia trafnej diagnozy, to wykonuje się badanie laboratoryjne. W tym celu pobiera się wycinek pęcherza lub płyn z jego wnętrza. Niezwłocznej wizyty u lekarza wymagają pacjenci, u których półpasiec zaatakował skórę twarzy. Wszystko po to, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia wzroku. Prawidłowa diagnostyka jest podstawą do wdrożenia skutecznego leczenia choroby.

Osobami odpowiedzialnymi za diagnostykę, a następnie leczenie choroby mogą być: lekarz rodzinny lub dermatolog. Jeżeli mamy do czynienia z półpaścem ocznym, to niezbędne okazuje się wsparcie okulisty.

Leczenie półpaśca – farmakologia

Leczenie półpaśca dobiera się bezpośrednio do jego rodzaju, stanu zakażenia oraz indywidualnych predyspozycji pacjenta. Na samym początku wdraża się leki przeciwbólowe. Mają za zadanie złagodzić objawy bólowe i poprawić komfort oraz samopoczucie pacjenta. Terapia taka nie tylko łagodzi przebieg choroby, ale również skraca czas zakażenia. W niektórych przypadkach ból jest tak silny, że niezbędne jest podanie zastrzyków znieczulających. W większości przypadków choroba nie wymaga hospitalizacji pacjenta.

Gdy pojawi się opuchlizna oraz w cięższych przypadkach stosuje się kortykosteroidy. Zawsze jednak o ich przepisaniu decyduje lekarz prowadzący. Pacjent powinien bezwzględnie zastosować się do rekomendacji lekarskich i przyjmować środki farmakologiczne zgodnie z przyjętym harmonogramem.

Oczywiście w terapii stosuje się również leki przeciwwirusowe. Przepisuje się preparaty, które radzą sobie z wirusem ospy wietrznej. Wśród nich znajdują się m.in.: walacyklowir, famcyklowir i acyklowir. Ponadto na ból można stosować dodatkowo maści rozgrzewające, a na dokuczliwy świąd rekomenduje się odpowiednio dobrane leki antyhistaminowe.

Leki powinny zostać wdrożone tak szybko, jak to możliwe. Dzięki temu można zmniejszyć dolegliwości bólowe oraz inne objawy, a także skrócić czas trwania zakażenia. Gdy tylko pojawią się u Ciebie objawy ospy wietrznej, to niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem. Przebieg półpaśca może być bardzo uciążliwy. Choroba może też stanowić realne zagrożenie dla Twojego zdrowia.

Domowe sposoby na walkę z objawami półpaśca

Od lat stosuje się również domowe sposoby na walkę z objawami choroby, które mogą stanowić uzupełnienie dla leczenia farmakologicznego. W celu łagodzenia świądu można stosować okłady i chłodne kąpiele. Ponadto pacjenci w przebiegu choroby oraz znajdujący się w grupie ryzyka powinni unikać nadmiernego stresu. Nie bez znaczenia są dieta i dodatkowa suplementacja, której celem jest wzmocnienie układu odpornościowego pacjenta.

Groźne powikłania półpaśca

Jak już wspomniano, ryzyko półpaśca jest największe u osób z ograniczoną odpornością. Samej choroby nie można lekceważyć jednak w żadnym wypadku. Niewłaściwie leczony lub nieleczony półpasiec może powodować bardzo groźne powikłania. Wśród nich wymienia się m.in.:

• nerwobóle;
• zaburzenia wzroku;
• ślepota;
• przewlekły ból, uczucie drętwienia i mrowienia;
• chroniczne zmęczenie;
• brak łaknienia;
• problemy ze snem (nawet bezsenność);
• zaburzenia psychiczne (nawet depresja);
• neuralgia popółpaścowa (tzw. nerwoból postherpetyczny);
• zapalenie mózgu;
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych;
• półpaścowa choroba gałki ocznej;
• zapalenie płuc;
• zaburzenia pigmentacyjne i trwałe blizny na skórze;
• nadkażenie bakteryjne wykwitów;
• powikłania neurologiczne;
• i inne.

Jak zabezpieczyć się przed chorobą?

Jednym ze sposobów na zmniejszenie ryzyka wystąpienia choroby jest stosowanie szczepionek przeciw ospie wietrznej. Zmniejszają one o 50% ryzyko zachorowania oraz wyraźnie redukują objawy u osób, których dotknie zakażenie. Na ten moment w Polsce nie są dostępne dedykowane szczepienia przeciwko półpaścowi, z których można korzystać w wielu innych krajach.

Ponadto chorzy pacjenci powinni przykrywać wysypkę plastrami lub ubraniami. Osoby zdrowe powinny dodatkowo dbać o podstawową higienę, w tym częste mycie rąk.

Półpasiec a recepta online

Półpasiec to choroba, na której wystąpienie jesteśmy narażeni przez całe życie. Leczenie wymaga przyjmowania preparatów na konkretne objawy i ma charakter doraźny. Środki przepisywane są w gabinecie lekarskim na podstawie przeprowadzonych badań. W związku z tym w ramach usługi recepta online nie przepisuje się leków na półpasiec, bez wcześniejszej diagnozy. Jednocześnie z recepty online warto skorzystać wtedy, gdy przyjmuje się leki długotrwale. Kontynuację dostępu do nich można zapewnić sobie w sposób zdalny na naszym portalu https://nachorobe.pl/. Wystarczy wypełnić formularz medyczny i opłacić usługę. Na tej podstawie nasz specjalista oceni Twój przypadek. Jeżeli będzie to wskazane, to wystawi e-receptę na zakup leków. E-recepta to dokument, który zrealizujesz w dowolnie wybranej aptece. Zapraszamy do skorzystania z usług https://nachorobe.pl/.