Czym jest Borelioza? Najczęstsze objawy i skuteczne leczenie?

Czym jest borelioza?

Borelioza to choroba, którą może wywołać ukąszenie kleszcza. Znana jest na świecie również jako krętkowica kleszczowa lub choroba z Lyme. Po raz pierwszy zdiagnozowano ją i opisano w latach 80. XX wieku. Borelioza występuje na całym świecie, dlatego uznawana jest za chorobę powszechną. Za jej występowanie odpowiadają zarażenia bakteriami Borrelia burgdorferi sensu lato. Te ostatnie przyjmują postać cyst lub krętków. Krętki cechują się dużą ruchliwością i mogą być zwalczane przez antybiotyki.

Nieco inaczej sytuacja wygląda z cystami, które są formami przetrwalnikowymi. Cechują się nieruchomością oraz odpornością na działanie stosowanych przy boreliozie antybiotyków, które wykazują skuteczność w przypadku krętków.

Co powoduje boreliozę?

Choroba klasyfikowana jest jako odkleszczowa. Oznacza to, że do infekcji dochodzi po ukąszeniu zakażonego kleszcza. W tym czasie insekt wydziela ślinę oraz treść swojego jelita środkowego. To one zwiększają ryzyko zakażenia pacjenta, które następnie może mieć groźne skutki. Skala problemu wzrasta, gdy podczas ugryzienia przekazywane są patogeny wywołujące boreliozę.

Im dłużej kleszcz przebywa na Twojej skórze, tym wzrasta ryzyko groźnego w skutkach zarażenia. Właśnie dlatego po każdej wizycie w lesie lub na łące, rekomenduje się przeprowadzenie dokładnych oględzin ciała. Kleszcza bardzo łatwo przeoczyć, a skutki jego ugryzienia mogą być naprawdę groźne. Szczególną uwagę należy zwrócić w przypadku dzieci.

Dlaczego kleszcze infekują?

Kleszcze to pasożyty. Oznacza to, że do przeżycia potrzebują innego organizmu, który pełni rolę żywiciela. W tym przypadku próbują przebić się przez skórę człowieka, aby znaleźć dostęp do ludzkiej krwi. Dzięki niej możliwe jest osiągnięcie przez pasożyty kolejnego stadium rozwojowego. Każde ugryzienie powoduje potencjalne ryzyko zakażenia.

Kiedy jest największa zachorowalność?

Standardowo w Polsce największa zachorowalność na boreliozę ma miejsce w okresie od wiosny do wczesnej jesieni. To wtedy pasożyty przeobrażają się w kolejne formy rozwoju, a ludzie chętnie uczęszczają do lasów, czy na łąki poza miastem. Wszędzie tam mogą bytować groźne kleszcze. Choć owady najczęściej spotyka się w lasach mieszanych i liściastych, to jednak bytują również w miejskich parkach. Warto zwrócić na to uwagę w momencie, gdy się tam wybieramy. Jeżeli planujesz wizytę w takim miejscu, to postaw na dodatkowe środki ostrożności.

Trzy fazy przebiegu choroby

Współczesna medycyna wyróżnia trzy podstawowe fazy, czy też stadia choroby. Każda z nich cechuje się nieco innymi objawami. Wskazanie poszczególnej fazy możliwe jest przy dokładnej obserwacji objawów klinicznych, które ułatwia również przeprowadzenie diagnozy i leczenie boreliozy. Poniżej opisano trzy podstawowe fazy.

Stadium wczesne ograniczone

Na tym etapie choroba najczęściej objawia się podstawową zmianą pierwotną. Zazwyczaj to rumień wędrujący. Zdecydowanie rzadziej pojawiają się takie zmiany jak ziarniniak limfocytowy skóry, czy też pojedynczy guzek.

Stadium wczesne rozsiane

Ze stadium wczesnym rozsianym możemy mieć do czynienia na kilka tygodni od pierwotnego zakażenia. Wówczas dochodzi do rozsiewu krętków znajdujących się w surowicy krwi w organizmie. Charakterystyczne dla tego etapu są objawy grypopodobne, czyli m.in.:

• bóle mięśni;
• bóle głowy;
• osłabienie;
• bóle stawów;
• gorączka;
• liczne wtórne rumienie wędrujące.

Ponadto obserwuje się:

• objawy ze strony stawów: boreliozowe zapalenie stawów, w tym o charakterze nawracającym;
• objawy ze strony serca: zaburzenia rytmu serca, bloki przedsionkowo-komorowe II i III stopnia, rzadziej zapalenie mięśnia sercowego;
• objawy ze strony układu nerwowego: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, sztywność karku, bóle głowy, nadwrażliwość na bodźce, porażenie nerwów czaszkowych i porażenie nerwu twarzowego, zapalenie nerwu, objawy oponowe.

Stadium późne

Do późnych objawów boreliozy może dochodzić nawet po upływie kilku lat lub miesięcy od pierwszego zakażenia. To niezwykle groźne, ponieważ przy późnej fazie choroby objawy mogą mieć zwiększone nasilenie, znacznie upośledzać działanie ludzkiego organizmu, a nawet prowadzić do niewydolności narządów i śmierci.

Borelioza – objawy choroby

Warto zwrócić uwagę na to, jakie są najczęstsze objawy boreliozy. Przede wszystkim mogą one różnić się w zależności od tego, z jakim stadium choroby mamy do czynienia. Skutki zakażenia mogą obejmować kilka układów w ludzkim organizmie, dlatego kluczowe jest przeprowadzenie badań w celu szybkiego rozpoznania boreliozy. Jeżeli zauważysz kleszcza u siebie lub u kogoś bliskiego, to postaraj się go szybko i bezpiecznie usunąć za pomocą dostępnych w aptece akcesoriów lub we własnym zakresie. Jeżeli masz jakieś obawy, to skontaktuj się z lekarzem lub pielęgniarką.

Przykładowe objawy skórne

Wśród podstawowych objawów klinicznych boreliozy wymienia się problemy skórne. To m.in.:

• rumień wędrujący (z czasem się rozszerza, wędruje i ma postać wysypki);
• pęcherze i zmiany martwicze;
• zanikowe zapalenie skóry kończyn dolnych (plamy o kolorze czerwono-szarym);
• chłoniak limfocytowy skóry (guz w kolorze czerwono-błękitnym na mosznie, sutkach lub małżowinie usznej).

Objawy grypopodobne

Ponadto w przebiegu choroby wyróżnia się objawy grypopodobne, które mogą utrudniać prawidłową diagnostykę boreliozy. Występują one we wczesnej fazie, gdy klasyfikowane jest stadium wczesne rozsiane. Należą do nich m.in.:

• gorączka;
• uczucie rozbicia;
• osłabienie organizmu;
• bóle głowy;
• powiększenie węzłów chłonnych.

Inne objawy boreliozy na różnych jej etapach

Co ciekawe, borelioza może odzywać się dopiero po latach. W związku z tym wiele osób żyje z zakażeniem, nie będąc tego świadomym. Z czasem można wyróżnić subiektywne objawy neurologiczne, czy też objawy stawowe. Wśród nich znajdują się m.in.:

• neuroborelioza i inne objawy ze strony układu nerwowego;
• aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych;
• zapalenie korzeni nerwowych;
• porażenie nerwu twarzowego;
• przewlekłe zapalenie mózgu;
• korzeniowe zespoły bólowe;
• porażenia nerwów czaszkowych;
• przewlekłe zapalenie stawów;
• przewlekłe zanikowe zapalenie skóry.

Objawy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych są ważnym sygnałem ostrzegawczym. Należą do nich m.in.: sztywność karku, silny ból głowy z wymiotami, senność, drgawki, wysoka gorączka itp. Jeżeli zauważysz je u siebie, to niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem.

Dolegliwości mniej charakterystyczne dla tego schorzenia

Mniej charakterystyczne objawy choroby, które również mogą być związane z ukąszeniem kleszcza to m.in.:

• zaburzenia pamięci;
• zaburzenia snu;
• trudności w koncentracji;
• przewlekłe zmęczenie.

Diagnostyka

Przy diagnozowaniu boreliozy wykorzystuje się badania medyczne, w tym serologiczne oraz dokładny wywiad lekarski. Jeżeli miałeś kontakt z kleszczem lub podejrzewasz u siebie objawy boreliozy, to warto skontaktować się z jednym z lekarzy chorób zakaźnych. To w jego gestii będzie przeprowadzenie dokładnej diagnostyki w celu rozpoznania choroby oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia. To niezwykle ważne, ponieważ borelioza z Lyme to wieloukładowa choroba zakaźna.

Diagnostyka na wczesnym etapie choroby polega przede wszystkim na weryfikacji rumienia wędrującego u chorego. Jeżeli się on pojawia, to już jego zauważenie może być podstawą do postawienia diagnozy. Zwłaszcza jeżeli pacjent zgłasza się do lekarza po ukłuciu kleszcza. Wszystko dlatego, że na początkowym etapie zakażenia badania serologiczne mogą nie dać prawidłowych wyników. W przypadku gdy do zakażenia dochodzi wcześniej, a objawy pojawiają się po pewnym czasie, to skuteczne jest laboratoryjne badanie, które potwierdza boreliozę.

Badania serologiczne

Badania serologiczne można podzielić na dwa etapy. Pierwszy z nich to testy przesiewowe ELISA, dzięki którym można wykryć obecność przeciwciał w surowicy krwi. Jeżeli wynik jest dodatni lub ujemny, to przeprowadza się kolejne testy precyzyjną metodą immunoblot.

Każdorazowo decyzję o przeprowadzeniu określonych badań, a także prowadzeniu całego procesu diagnostycznego podejmuje lekarz prowadzący. W tym obszarze bierze pod uwagę predyspozycje organizmu pacjenta oraz jego stan zdrowotny. Jednocześnie odradza się badania kleszcza, czy też gruczołów ślinowych kleszcza na obecność szkodliwych patogenów.

Borelioza – leczenie

Wpływ na leki stosowane w leczeniu boreliozy ma diagnoza. To ona determinuje to, jakie leki zostaną przepisane. Standardowo stosuje się terapię z antybiotykami, a także leczenie objawowe. Zadaniem antybiotyków jest neutralizacja bakterii, a leki przeciwobjawowe pomagają walczyć z dolegliwościami towarzyszącymi. Na przykład w przypadku zapalenia stawów, rekomenduje się przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Każdy przyjmowany preparat powinien być skonsultowany z lekarzem prowadzącym. Szybko wdrożone leczenie boreliozy daje satysfakcjonujące efekty.

Leczenie dostosowuje się do fazy choroby

W przypadku boreliozy we wczesnej fazie, rekomenduje się stosowanie amoksycyliny lub doksycyliny. Terapia trwa od 14 do 21 dni, w zależności od reakcji bakterii na przyjmowany lek oraz tempa leczenia. Doksycylina stosowana jest stosunkowo często, ponieważ wykazuje skuteczne działanie na inne schorzenia odkleszczowe (np. ludzka erlichioza). Z drugiej strony preparat ten nie powinien być stosowany przez kobiety w ciąży oraz w okresie karmienia piersią, a także u dzieci poniżej 8. roku życia. Jeżeli pacjent nie toleruje żadnej z wymienionych wcześniej substancji, to stosuje się preparaty na bazie cefuroksymu. Podczas leczenia boreliozy pacjent powinien przebywać pod kontrolą lekarską.

Nieco inaczej wygląda proces leczenia w przypadku neuroboreliozy i zaawansowanych stanów choroby. O wszystkim poinformuje Cię lekarz. Pacjent pod żadnym pozorem nie powinien leczyć tego schorzenia we własnym zakresie, ponieważ może prowadzić to do zwiększenia stopnia zaawansowania choroby, a także negatywnych skutków ubocznych i groźnych powikłań.

Czy boreliozę da się wyleczyć?

Odpowiednio dobrane i szybko wdrożone leczenie sprawia, że zakażenie bakteriami b burgdorferi da się skutecznie wyleczyć za pomocą przyjmowanych antybiotyków. Czasami jednak występowanie niepokojących objawów będzie towarzyszyło pacjentowi jeszcze przez kilka miesięcy po wyleczeniu boreliozy. Po przejściu tej groźnej choroby należy postawić na rekonwalescencję i spokojny powrót do zdrowia. Pamiętaj o tym, że skuteczność leczenia zależy od wielu czynników i powinno się postępować zgodnie ze wskazaniami lekarza.

Groźne powikłania

Nieleczona lub niewłaściwie leczona borelioza może powodować groźne skutki i powikłania, które wychodzą po tygodniach, miesiącach lub latach. Wśród nich znajdują się m.in.:

• zapalenie mózgu;
• sztywność szyi;
• zapalenia stawów i ich bolesność;
• parestezje (drętwienie i mrowienie kończyn);
• zapalenie nerwu wzrokowego;
• zapalenie opon mózgowych;
• niedomykalność szpary powiek;
• porażenie nerwów;
• zapalenie osierdzia i wsierdzia;
• kardiomopatia rozstrzeniowa.

Postępowanie po zauważeniu wkłucia kleszcza

Jeżeli zauważysz kleszcza na swojej skórze, to postaraj się do spokojnie i szybko usunąć. Im mniej czasu spędzi wkłuty w Twój organizm, tym lepiej. W celu usunięcia kleszcza można skorzystać z pęsety lub też z dedykowanych produktów dostępnych w aptece. Po usunięciu pasożyta należy miejsce ukąszenia dokładnie oczyścić i zdezynfekować. Rekomenduje się także baczną obserwację tego miejsca przez minimum miesiąc. Jeżeli wówczas pojawią się jakiekolwiek objawy, niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem. Niestety, póki co medycyna nie wynalazła skutecznej szczepionki przeciw boreliozie.

Profilaktyka boreliozy

Profilaktyka polega m.in. na ostrożnym przygotowywaniu się do każdego wyjścia do lasu, parku, czy też na łąkę. Rekomenduje się dokładne okrywanie skóry i stosowanie preparatów odstraszających insekty i pasożyty. Ponadto po powrocie z miejsca potencjalnego występowania kleszczy, należy dokładnie sprawdzić swoje ciało pod kątem ich obecności. Te środki ostrożności mogą wpłynąć na minimalizowanie występowania takich schorzeń jak: zapalenie opon mózgowych, nawracające zapalenie stawów, czy też zaburzenia obwodowego układu nerwowego.

Leki na boreliozę a recepta online

Jeżeli schorzenie zostanie potwierdzone, to niezbędne może być stosowanie środków farmakologicznych w długim okresie. Wszystko dlatego, że walka z bakteriami wymaga czasu, a dodatkowe objawy choroby mogą towarzyszyć pacjentom przez wiele tygodni lub miesięcy. Dokładna diagnostyka i przepisanie leku powinny odbyć się w stacjonarnym gabinecie lekarskim na podstawie badań. Kontynuację dostępu do wybranych preparatów możesz zapewnić sobie w ramach oferowanej na portalu https://nachorobe.pl/ usługi recepta online. Wystarczy wypełnić formularz medyczny, wskazać dany preparat, a następnie opłacić usługę. Skorzystanie z recepty online to wygodne i bezpieczne rozwiązanie, dzięki któremu nie musisz udawać się do poradni stacjonarnej.

W odpowiedzi na to nasz specjalista zapozna się ze zgłoszeniem. Jeżeli będzie to uzasadnione medycznie, to zostanie wystawiona e-recepta na zakup preparatów, które umożliwią dalsze leczenie. Borelioza to choroba, z którą nie ma żartów, dlatego tak ważne jest przyjmowanie właściwych środków medycznych.

Realizacja e-recepty

E-receptę z powodzeniem zrealizujesz w dowolnie wybranej aptece i zapewnisz sobie dostęp do potrzebnych leków. Zapraszamy do skorzystania z usługi recepty online przygotowanej przez zespół https://nachorobe.pl/. Nasi specjaliści na pierwszym miejscu stawiają Twoje dobro i bezpieczeństwo. Jeżeli w trakcie terapii zauważysz coś niepokojącego, to niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem prowadzącym. Każdy lek niewłaściwie stosowany może zagrażać Twojemu zdrowiu, a nawet życiu.