Terapia stosowana w opryszczkowym zapaleniu skóry

Czym jest opryszczkowate zapalenie skóry?

W nomenklaturze medycznej zapalenia znane jest także pod nazwami: choroba Duhringa, Dermatitis herpetiformis lub DH. Tym mianem określa się zespól jelitowo-skórny, przy którym równolegle istnieją określone zmiany skórne. To pęcherzyki i grudki. Do tego dochodzi enteropatia, która jest bezpośrednio zależna od glutenu. Większość badanych pacjentów posiada anatomiczne zmiany w jelicie cienkim. Najczęściej jest to zanik kosmków jelitowych lub ich spłaszczenie.

Częstotliwość występowania schorzenia

Występowanie choroby Duhringa nie jest powszechne, choć uznaje się ją za najczęstszą chorobę pęcherzową u dzieci. Szacuje się, że w krajach rozwiniętych choroba dotyka 1 na 10 000 dzieci. Mniejszą częstotliwość zachorowań obserwuje się w Europie Środkowej, Europie Wschodniej oraz w Afryce.

Przyczyny występowania choroby

Tak naprawdę wciąż nie ma stuprocentowej odpowiedzi na to, co jest podstawową przyczyną występowania tej choroby. Naukowcy wskazują zarówno na potencjalne czynniki genetyczne, jak i czynniki środowiskowe. Przy tym schorzeniu występowanie zmian skórnych może być wywoływane przez chlorowce, które zawierają się w pokarmie, lekach lub w powietrzu. Przede wszystkim chodzi o jod, który znajduje się w powietrzu nadmorskim, rybach morskich, jajach, grochu i w wybranych środkach farmakologicznych. Wystawianie organizmu na działanie tego pierwiastka może nasilać objawy skórne u chorych na zapalenie opryszczkowate skóry. Oznacza to, że osoby zamieszkujące lub regularnie odwiedzające okolice nadmorskie są bardziej narażone na występowanie choroby, lub nasilanie się jej aktywności. W związku z tym w okresach emisji rekomenduje się zrezygnowanie z wizyt nad morzem i postawienie na inną formę spędzania wolnego czasu.

Czynnikiem powodującym występowanie choroby może być także gluten. Badania krwi chorych osób dowodzą, że znajdują się w niej przeciwciała przeciwendomysialne. Ukierunkowane są przeciw macierzy komórkowej endomysium mięśni gładkich. Ich występowanie krwi wywoływane jest przez dostarczenie do organizmu glutenu. Po zastosowaniu diety bezglutenowej wskazane przeciwciała w krwi zanikają.

Czy choroba może być związana z inną dolegliwością?

Aktualny stan wiedzy medycznej pozwala na określenie powiązań występujących pomiędzy opryszkowatym zapaleniem skóry i choroby trzewnej z innymi poważnymi dolegliwościami. Zapalenie tego typu występuje często równolegle do takich jednostek chorobowych jak:

• autoimmunologiczne zapalenie tarczycy;
• cukrzyca typu 1;
• zespół Sjögrena;
• toczeń rumieniowaty;
• bielactwo.

W związku z tym w procesie diagnostycznym pacjenci powinni być badani pod kątem potencjału występowania różnych chorób. Trafna diagnoza zwiększa szansę na skuteczne leczenie i wpływa korzystnie na jakość codziennego życia pacjentów.

Opryszczkowe zapalenie skóry – objawy

Choroba charakteryzuje się określonymi objawami. Wśród nich znajdują się objawy skórne takie jak:

• rumienie;
• grudki;
• wykwity pokrzywkowate;
• drobne pęcherzyki.

Zmiany te układają się opryszczkowato, symetrycznie i festonowato. Najczęstsza lokalizacja wykwitów to: kolana, łokcie, pośladki, okolica krzyżowa, owłosiona skóra głowy i łopatki. Stosunkowo często objawy obserwuje sie na skórze twarzy. Współczesne badania wyróżniają odmianę zapalenia opryszczkowatego skóry, które objawia się tylko na łokciach i kolanach. To odmiana Cottiniego. Sporadycznie zmiany mogą występować w mniej typowych okolicach.

Inne charakterystyczne objawy choroby to:

• świąd i pieczenie;
• dolegliwości bólowe;
• objawy złego wchłaniania (u dzieci).

Świąd wywołuje rozdrapywanie pęcherzyków, co prowadzi z kolei do powstawania strupów. Odpadające strupy mogą pozostawać blizny, dlatego niezbędne jest minimalizowanie ryzyka rozdrapań i stosowanie preparatów łagodzących świąd. Co ciekawe, pacjenci dorośli nie wykazują zmian jelitowych w badaniach klinicznych. Sporadycznie odnotowywane są jednak niedobory witaminowe, kaloryczne, czy też mineralne. Jest to uwarunkowane indywidualnymi predyspozycjami pacjenta.

Choroba Dughringa a stopień nietolerancji glutenu

Chorzy na opryszczkowate zapalenie skóry mają różny stopień nietolerancji glutenu. Określenie go możliwe jest dopiero po przeprowadzeniu specjalistycznych badań. Standardowo celiakia wymaga wprowadzenia diety bezglutenowej, jednak nie zawsze jest to bezwzględnie przestrzegane. Zdarzają się pacjenci, którzy całkiem dobrze znoszą gluten. Wówczas wystarczy ograniczyć jego spożywanie i nie trzeba bezgranicznie go eliminować. Taka decyzja powinna być jednak podejmowana tylko w konsultacji z lekarzem. Podejmowanie jej we własnym zakresie może prowadzić do znacznego nasilenia się objawów zapalenia, pogorszenia jakości życia pacjenta, a także do poważniejszych problemów zdrowotnych.

Na czym polega diagnostyka?

Podstawą badania jest wywiad lekarski. Jeżeli zaobserwujesz u siebie niepokojące objawy, to warto niezwłocznie skontaktować się z lekarzem dermatologiem. Wszystko po to, aby szybko rozpoznać chorobę Duhringa lub inną, a także wdrożyć odpowiednie leczenie. Po wywiadzie lekarz przeprowadza oględziny skóry pacjenta pod kątem występowania objawów takich jak symetrycznie rozmieszczone wykwity skórne. W celu ostatecznego potwierdzenia przeprowadza się badanie immunologiczne i histologiczne pobranego wycinka skóry. Badanie powinno być prowadzone w specjalistycznym laboratorium medycznym. Ponadto w celu wykrycia choroby trzewnej przeprowadza się biopsję jelita cienkiego i wykonuje badanie endoskopowe.

W diagnostyce stosuje sie jeszcze badanie DIF, czyli metodę immunofluorescencji bezpośredniej. Wówczas widoczne są w nim włókienkowe lub ziarniste złogi IgA i czasem złogi C3, które umiejscowione są w brodawkach skórnych. Jeżeli w trakcie diagnostyki lekarz podejrzewa występowanie współistniejących jednostek chorobowych, to zobowiązany jest do pokierowania pacjenta do odpowiednich specjalistów. To niezwykle ważne w kontekście wprowadzenia właściwej terapii medycznej. Odpowiedzialna diagnostyka wymaga szerokiego zakresu wiedzy specjalistycznej.

Leczenie

Przede wszystkim leczenie opryszczkowatego zapalenia skóry jest procesem długotrwałym. Podstawowe medykamenty stosowane w terapii to doustne sulfony, np. dapson. Zadaniem tego preparatu jest usunięcie uczucia świądu i objawów skórnych w celu polepszenia jakości życia pacjenta. Gdy pacjent wykazuje nadwrażliwość na dapson, to wśród proponowanych w Polsce preparatów znajdują się jeszcze sulfasalazyna i sulfapirydyna. Standardowa dawka substancji czynnej to 100-150 mg na dobę i ustalana jest indywidualnie. Dawkę stopniowo się zmniejsza w momencie, gdy zmiany skórne zanikają i przestają być uciążliwe dla chorego. Obecnie stosowanie sulfony to najskuteczniejsza terapia farmakologiczna przy zapaleniu opryszczkowatym skóry.

Mniej popularne i jednocześnie mniej skuteczne preparaty medyczne stosowane na tę chorobę to m.in.: cyklosporyna, azatiopryna, kolchicyna i prednizon.

Zmiana stylu życia i dieta bezglutenowa

Równolegle do farmakoterapii wprowadza się zmiany w codziennym stylu życia, w tym w diecie pacjenta. Schorzenie wymaga zastosowania diety bezglutenowej. Wszystko dlatego, że dieta bezglutenowa potrafi nie tylko zahamować, ale także spowodować cofanie się zmian, które zaszły na jelitach. Pacjenci muszą się uzbroić w cierpliwość, ponieważ zespół jelitowo-skórny DH jest trudnym w leczeniu schorzeniem. Pierwsze efekty skórne widać dopiero po 7-8 miesiącach od zmiany diety. Gdy wykwity znikają, to stopniowo ogranicza się przyjmowanie sulfonów, aż do całkowitego ich odstawienia. U każdego pacjenta czas ten może się różnić. Jest to związane z tym, że pacjenci posiadają różny stopień nietolerancji glutenu. To sprawia, że w określonych przypadkach dieta bezglutenowa nie jest bezwzględnie wymagana, a stosowana terapia może uwzględniać spożywanie ograniczonych dawek glutenu w pokarmie.

Czy to choroba przewlekła?

Opryszczkowe zapalenie skóry może być klasyfikowane jako choroba przewlekła. Wszystko dlatego, że wielu pacjentów zmaga się z nią do końca swojego życia, mimo szybko wdrożonego leczenia. Zazwyczaj przebieg choroby charakteryzuje się okresami remisji o skórze niezmienionej oraz okresami nasilenia objawów z wyraźnymi zmianami skórnymi. Zdarza się jednak, że po wieloletnim leczeniu można skutecznie wyleczyć opryszczkowe zapalenie skóry. Jest to uzależnione od indywidualnych predyspozycji organizmu. Nawet w przypadku wyleczenia, pacjenci powinni monitorować swój organizm oraz poddawać się regularnym badaniom diagnostycznym. Powinna je przeprowadzać uznana klinika dermatologii.

Czy stosowana terapia może powodować działania niepożądane?

Przyjmowanie preparatów medycznych może powodować skutki uboczne. Skala ich występowania oraz stopień nasilenia zależą od indywidualnych predyspozycji pacjenta. Wśród działań niepożądanych wymieniane są:

• żółtaczka;
• methemoglobinemia;
• niedokrwistość;
• polineuropatia.

Skutecznym sposobem na zmniejszenie ryzyka występowania methemoglobinemii jest suplementacja witaminą E. Ponadto pacjenci powinni regularnie poddawać się badaniu krwi, w celu wyłapania ewentualnych nieprawidłowości w jej składzie.

Powikłania opryszczkowatego zapalenia skóry

Nieleczone lub niewłaściwie leczone zapalenie opryszczkowate skóry może powodować występowanie groźnych powikłań. Przede wszystkim wzrasta ryzyko występowania takich jednostek chorobowych jak:

• chłoniak jelitowy B-komórkowy;
• niedokrwistość złośliwa;
• autoimmunologiczne zapalenie tarczycy;
• sarkoidoza;
• łysienie plackowate;
• bielactwo;
• toczeń rumieniowaty układowy;
• cukrzyca typu 1;
• zespół Sjögrena.

Brak skutecznej profilaktyki

Osoby obawiające się zachorowania mają utrudnione zadanie. Wszystko dlatego, że obecnie nie ma żadnej skutecznej profilaktyki przeciw opryszczkowemu zapaleniu jelit. Osoby posiadające zwiększone predyspozycje genetyczne do zachorowania lub poddawane zagrażającym czynnikom środowiskowym, mogą złapać zapalenie w najmniej oczekiwanym momencie.

Polskie zasługi w rozpoznaniu i badaniu choroby Duhringa

Polscy medycy i naukowcy mają określone zasługi w rozpoznaniu i badaniu choroby Duhringa o podłożu autoimmunologicznym, genetycznym i środowiskowym. Prawdziwy przełom w tym obszarze nastąpił w 1983 roku, gdy światowej klasy dermatolog dr Tadeusz Chorzelski wykrył nowe przeciwciała klasy IgA, które skierowane jest przeciw endomysium mięśni gładkich. Okazało się, że ich obecność w badaniach laboratoryjnych pokrywa się z zanikiem kosmków jelitowych. Oznacza to, że w przypadku aktywności choroby te przeciwciała występują w krwi, a w okresie remisji po zastosowaniu diety bezglutenowej z niej znikają. Pomaga to na jeszcze dokładniejszą diagnostykę, a wiedza odkryta przez polskiego dermatologa wykorzystywana jest z powodzeniem na całym świecie.

Recepta online a leki na DH

Tak jak już wspomniano, choroba Duhringa leczona jest przez wiele lat i może przejść w stan przewlekły. Oznacza to, że pacjenci z dużą regularnością i w dłuższej perspektywie muszą przyjmować preparaty medyczne. Na portalu https://nachorobe.pl/ stworzyliśmy usługę recepty online, która okazuje się niezwykle pomocna dla wielu pacjentów. Usługa polega na wypełnieniu formularza medycznego, a także wskazaniu dotychczas przyjmowanego preparatu. Ostatnim krokiem jest opłacenie recepty online. Następnie nasz specjalista zapozna się ze zgłoszeniem pacjenta, a także z jego historią medyczną. Na podstawie zgromadzonych danych podejmie decyzję o przepisaniu leków. Jeżeli uzna to za uzasadnione, to recepta online zakończy się wystawieniem e-recepty. Dokument ten można zrealizować w dowolnie wybranej aptece i w imieniu chorego mogą zrobić to jego bliscy. Pamiętaj jednak o tym, że dokładna diagnoza, ustalenie terapii medycznej, a także pierwsze przepisanie leków powinno odbyć się w stacjonarnym gabinecie dermatologicznym. Tylko w ten sposób lekarz może zadbać o Twoje bezpieczeństwo i wdrożyć skuteczną terapię.

Recepta online to rozwiązanie dla osób, które już przyjmują leki w dłuższej perspektywie i chcą zaoszczędzić czas, a także zapewnić sobie kontynuację terapii. Przekłada się to na jej skuteczność. Zapraszamy do skorzystania z naszych usług. Specjaliści https://nachorobe.pl/ zawsze na pierwszym miejscu stawiają Twoje zdrowie i bezpieczeństwo.